
Po dziesięcioleciach poszukiwań odnaleziono królewski miecz sprzed 700 lat
3 listopada 2022, 10:22Siedem wieków po pogrzebie z grobu króla Dionizego I portugalscy archeolodzy wydobyli miecz władcy. Legendarny zabytek był poszukiwany przez niemal 70 lat. Przeleżał w jego grobie od 1325 roku i, jak mówią specjaliści, zachował się w bardzo dobrym stanie. To niezwykle ważne odkrycie, mówi archeolog Maria Antónia Amaral, kierująca projektem studiów nad Dom Dinisem. Miecze królewskie to rzadkość. Niewiele ich mamy w kontekście europejskim i portugalskim, a szczególnie takich, w jednoznacznym kontekście, dodaje uczona.

Najstarszy instrument świata
25 czerwca 2009, 08:36W jaskini Hohle Fels w pobliżu niemieckiego miasta Ulm na terenie Jury Szwabskiej odkryto najstarszy instrument muzyczny świata. Starożytny flet liczy sobie ok. 35 tysięcy lat i jest o ponad 5 tys. lat starszy od poprzednich rekordzistów z Francji i Austrii. Wykonano go z kości. Co ważne, zachował się w niemal idealnym stanie.

Odkryto fragmenty zaginionej świątyni Chaldiego
8 lipca 2014, 11:08W Kurdystanie odkryto naturalnych rozmiarów posągi brodatych mężczyzn oraz najprawdopodobniej podstawy kolumn z zaginionej świątyni poświęconej Chaldiemu, bogowi urartyjskiemu stojącemu na czele panteonu.

Nowe wpisy na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
1 lutego 2021, 13:01Decyzją ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego wpisano carillonową muzykę w Gdańsku, chodzenie z kozą na Kujawach i hafciarstwo z nadwiślańskiego Urzecza.

Chińczycy stworzyli soczewki kontaktowe do widzenia w ciemnościach
26 maja 2025, 09:43Ludzkie oko rejestruje światło widzialne o długości fali od ok. 380 do ok. 750 nanometrów. Nie widzimy podczerwieni, której zakres rozciąga się od ok. 780 nm. Chińscy naukowcy poinformowali o opracowaniu soczewek kontaktowych, który pozwalają na widzenie w podczerwieni. W przeciwieństwie do innych urządzeń, soczewki nie wymagają zasilania, można ich dyskretnie używać, a korzystać z nich można nawet z zamkniętymi oczami. Jako że podczerwień to głównie promieniowanie cieplne, a każdy obiekt w naszym otoczeniu ma wysoką temperaturę, soczewki pozwalają ni mniej, ni więcej, tylko widzieć w ciemności.
Wypieranie wspomnień to wytwór kultury
27 lutego 2007, 13:18Badacze z Harvard Medical School uważają, że wypieranie wspomnień ma charakter kulturowy, a nie medyczny. Psychiatrzy i specjaliści ds. literatury wspólnie analizowali dokumenty i nie udało im się natrafić na ślad ani jednego przypadku tego zjawiska, który miałby więcej niż 200 lat. Gwoli uzupełnienia należy dodać, że zajmowali się pismami z kręgu kultury zachodniej.

Zaangażowani w sztukę rzadziej miewają depresję
17 grudnia 2009, 12:32Mężczyźni, którzy angażują się w zajęcia artystyczne, rzadziej cierpią na depresję. Czynniki kulturalne silniej oddziałują na szczęście niż stan posiadania czy zawód.

Ryciny z średniowiecznego manuskryptu wskazują na kwitnący handel morski wokół północnej Australii
26 czerwca 2018, 11:36W De Arte Venandi cum Avibus, manuskrypcie pochodzącym z XIII-wiecznej Sycylii, odkryto rysunki kakadu z Australazji. Znalezisko wskazuje na kwitnący handel morski wokół północnej Australii.

Dzięki gazetom odkrytym w czasie badań przed konserwacją częściowo odtworzono historię XIX-w. zwierciadła
13 grudnia 2021, 12:34W zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu (MNW) od 65 lat znajduje się lustro. Jak podkreśliła Elżbieta Gajewska-Prorok, kustoszka w Dziale Szkła, to jeden z wielu zabytków, które w nieznanych okolicznościach [i często w złym stanie, związanym z nieodpowiednim przechowywaniem] trafiły do zbiorów muzealnych kilka lat po zakończeniu wojny. Tajemnice związane z jego dziejami udało się ostatnio częściowo odtworzyć.
Bolero mózgu i rzeczywistości
8 kwietnia 2008, 08:31Anne Adams to kanadyjska artystka, która namalowała obraz Rozwikływanie bolera (w angielskim mamy do czynienia z grą językową, ponieważ tytuł Unravelling Boléro nawiązuje także do nazwiska autora utworu Maurice'a Ravela). Ukończyła swoje dzieło w 1994 r., nie wiedząc, że dokumentuje pierwsze objawy choroby neurodegeneracyjnej, a mianowicie pierwotnej afazji postępującej (ang. primary progressive aphasia, PPA). Co ciekawe, w momencie tworzenia utworu kompozytor cierpiał dokładnie na tę samą chorobę (Brain).